Çocuğunuza Ölümü Nasıl Anlatıyorsunuz

Bu kadar çok ölümden bahsedince yazılarımda, çalışmalarımda, aralarda muhakkak gelip soranlar oluyor: “Çocuğunuza ölümü nasıl anlatıyorsunuz?”

Ben de soruyorum: “Siz kendinize nasıl anlatıyorsunuz?”

Çocukluğumuzda takıyoruz kimimiz bu konulara, ben de onlardanım. Pratiklerim ve çalıştığım alanla da göbekten bağlı görüyorum zaten. Meditasyonu vb. iç çalışmaları kimi (çoğu) kişi wellness (iyi hissetme hali) için yapıyor. Benim de içinde bulunduğum küçük bir grup Siddharta gibi gerçeği arıyor:) Neden-nasıl, vallahi bilmiyorum, ama ne biz suçluyuz ya da fazlayız, ne de birileri eksik, onu biliyorum…Şeyler olması gerektiği gibi… Haliyle kendi ölümlülüğümle aram pek fena değil.

Oğlum da tam ölümün idrak edildiği yaşta. Öncelikle kelimelerin ötesinde hallerimiz ve hislerimiz geçtiği için genelde keşif ve merak ön planda oluyor, korku ve dehşet kokusu yok diyaloglarımızla.

Bu zamana kadar dışarıda bazen bir yaprağa, bazen hayvana “ölmüş” dedim, doğallıkla o da der oldu. Kaybetmek, yıldızlara uçmak, melek olmak vs. yerine “A ölmüş”. Çünkü gerçek bu. Ve ben gerçeği sevmeyi pratik ediyorum, gerçeği şirinleştireceğim diye eğip bükmeyi değil.

Gözümüzü kaçırmadık. Ne bir ölü görünce ne de trafik ışıklarında mülteci. Laylaylay yapıp kafasını başka yere çevirtmek için taklalar atmadım, atsam kendime yabancılaşırdım. Onu ölümden ve dolayısıyla hayattan korumaya çalışmadım. Çalışsam kendime yabancılaşırdım. O nedenle şimdi de rahat akıyor süreç, kendi özelimizde ve kendi halimizde. (Bunları kimseye tavsiye etmiyorum, kendi gerçeğim ve çocuğumun gerçeğine böyle uygundu.)

Konuştuğumuz zaman “aslında bilmiyoruz”u vermeyi önemsiyorum. Fazla korkanda da “Ölüm de çok doğal canım.” diyende de bence bir “bilme” tavrı var. Halbuki o kadar emin miyiz, biliyor muyuz sahiden? Ben bilmiyorum, ciddi bir süreyi cevap arayarak geçirdim, sonra bir yerde bilmediğimin önünde eğilmek başladı, kendiliğinden. Yaşamımda mana belirmeye başladı, o zaman zihinsel sorgular azaldı.

Ve her insanın hayatı, Erich Fromm’ un dediği gibi:

“Doğum anında hayatın ona sorduğu bu soruya kendi cevabını vermektir.”

Zihinsel cevaplarımız değil, eylemlerimiz ve yaşamımız bu soruya yanıt oluyor.

İşte yaşına ve onun mizacına uygun şekilde bu hissimi, anlayışımı paylaşmaya çalışıyorum. Onu doğru bildiğim bir yere çağırmaktan ve onu ikna etmeye çalışır bir yerden sohbeti tercih etmiyorum.

Bu yaşımda geldiğim ve kim bilir daha nerelere evrilecek anlayışıma 5 yaşında gelmesini beklemiyorum. Dahası hayat onun hayatı, zihin onun zihni, bakalım onun cevapları nasıl olacak diye merak ederek bekliyorum büyümesini.

Şöyle şöyle hissediyorum bi’tanem, bulutlara, yağmura, toprağa, yapraklara baktıkça… Ama aslında biliyor musun, büyüyünce de her şeyi bilmiyorsun. Bilmediğimiz çok şey var, insan olmak gizemli şey. Gezegenleri düşün, galaksileri, woww evet ne minnacığız! Ve ne çok şeyi hiç bilmiyoruz! Sen de kendi cevaplarını yaşayacaksın… Bu bana heyecanlı geliyor, eskiden zor gelirdi, bakalım sana nasıl gelecek?

Böyle sohbetler…Vallahi anlıyor…Üzerine güzel şeyler soruyor, katıyor, arayacağım diyor. (Dile gelmeyen iç ses: sakın sadece kitaplarda arama)

Ve şu sıralar sohbet ettiği herkese bakıyorum da “Biliyor musun büyükler de her şeyi bilmiyor”, diyor keyifle. Bunun ona o kadar iyi geleceğini tahmin etmemiştim, ama bana iyi gelen ona da iyi geldi.

Bir her şeyden emin olma, mutlak doğrular, her şeye bir cevabımızın olması, “Kesin bir şey bulup ona tutunalım ve ondan sonra sonsuza kadar mutlu yaşarız.” kafasından çıkalım, mana oralarda salınıyor…Gibime geliyor.

Kısmen doğru bunlar da, hep olduğu gibi.